Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Passo-curo
Hypericum androsaemum
Hypericaceae Guttiferaceae
Àutri noum : Glòri, Touto-sano, Touto-saniclo.
Noms en français : Androsème, Millepertuis androsème.
Descripcioun :La passo-curo es un aubret en mato pu o mens rama. Es uno planto gaire coumuno au nostre aleva dins li relarg de Prouvènço séusouso e dis Aup marino séusouso. Trachis en ribo de ribiero e dins li valado umido. Se recounèis à si larjo e longo fueio óupousado e embrassanto e à si fru poupu jaune pièi rouje e pièi negre.
Usanço :Fasié partido de la farmacoupèio di grè ancian. Li fueio soun couneigudo pèr sougna li plago e li bruladuro, lucha contro lis espaime, li vèrme e faire pissa. Peréu a d'ùni prouprieta sedativo e astringènto.
Port : Aubret
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hypericum
Famiho : Hypericaceae
Famiho classico : Guttiferaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Ribiero
- Gaudre umide
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Hypericum androsaemum L., 1753